Kozarev: NATO, e përkushtuar ndaj Ballkanit Perëndimor, nuk do të heqë dorë nga ky rajon

Profesori maqedonas Atanas Kozarev, dekan i Fakultetit për Shkenca Juridike, Marrëdhënie Ndërkombëtare dhe Diplomaci nga Shkupi ka thënë në një prononcim për Kosovo online se vizita e Sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s, Jens Stoltenberg në Ballkanin Perëndimor tregon se sa i rëndësishëm është ky rajon për Aleancën.

Ai theksoi se pret që Stoltenbergu të përmirësojë dialogun politik në Ballkanin Perëndimor.

“Së pari dua të them se vizita e diplomatit të lartë të nderuar zotit Stoltenberg është shumë përmbajtësore dhe jo vetëm deklarative, por edhe shumë domethënëse për nga natyra. Pse? Besoj se kjo vizitë i referohet para së gjithash rreziqeve dhe kërcënimeve të shtuara të sigurisë që janë shfaqur në krahun juglindor të NATO-s. Në të njëjtën kohë, mund të them se trazirat gjeopolitike janë ende aktuale dhe kryesisht lidhen me një ndikim të caktuar rus”, tha Kozarev.

Ai shtoi se ka ende pika nevralgjike në Ballkanin Perëndimor, të cilat, nën ndikimin e caktuar, mund të kthehen lehtësisht në vatra krizash.

“Pra, po, vizita është domethënëse dhe shpreh në radhë të parë përkushtimin e NATO-s për Ballkanin Perëndimor nga njëra anë dhe pres një mesazh shumë të qartë nga zoti Stoltenbergu, se NATO nuk heq dorë nga ky rajon, por e konsideron këtë rajon të rëndësishëm. Për sa i përket qëllimit të vizitës, besoj se do t'i shërbente qëllimit të përmirësimit të dialogut politik të vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe me synim thellimin e bashkëpunimit politik në fushën e mbështetjes së reformave, kundërvënieve të mëtejshme të kërcënimeve të reja hibride kibernetike, lajmeve të rreme etj. Unë do t'i jepja një përgjigje më specifike pyetjes suaj në kuptimin që megjithëse ekziston një grup i ri si Bosnja dhe Hercegovina, Gjeorgjia dhe Moldavia që janë aktuale dhe që janë në krye të fokusit të NATO-s për momentin, megjithatë, mendoj se NATO i kushton shumë vëmendje këtij rajoni, para së gjithash Ballkanit Perëndimor, duke marrë parasysh pikat specifike nevralgjike që ekzistojnë në secilin prej vendeve që do të vizitojë, si Bosnja dhe Hercegovina, pastaj Serbia, Mali i Zi, Maqedonia, Kosova dhe të gjitha këto do të përfundojnë së bashku me një konferencë të tyre. Nuk duhet harruar se liderët e vendeve anëtare të NATO-s kanë shprehur qëndrimin e tyre që në korrik 2022 se Ballkani Perëndimor është i një rëndësie strategjike për ta dhe se, sipas tyre, NATO sot dhe në të ardhmen do të angazhohet, mbi të gjitha në një ritëm i rritur krahasuar me çështjen e stabilitetit dhe paqes në zonën e Ballkanit Perëndimor”, theksoi profesori.

I pyetur nëse mendon se marrëdhëniet ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës janë më sfidueset për sigurinë e rajonit dhe nëse Stoltenbergu do të dërgojë edhe mesazhe të përgjithshme të mbështetjes për paqen atje, apo nëse pret kërkesa dhe paralajmërime konkrete, profesori është i qartë.

“Pyetja është mjaft specifike dhe dua të them se kur është fjala për Kosovën, siç ju thashë edhe më parë, çdo vend që është në grup apo në rrugën e vizitës së Stoltenbergut ka çështjet dhe problemet e veta të brendshme. Së fundmi dëgjuam një deklaratë të Albin Kurtit në të cilën ai shprehte qëndrimin se Serbia pretendon zona të caktuara në Bosnje dhe Hercegovinë, duke iu referuar Republikën Serbe. Epo, është një çështje e ndjeshme që mund të hapë dilema dhe pres që të ketë mesazhe serioze për këtë. Stoltenbergu, natyrisht, do ta themelojë bazën e tij në Noting Hill të Kosovës dhe do të ketë takime me komandantët të cilët besoj se do të marrin informacione specifike dhe udhëzime për veprimet e tyre të mëtutjeshme”, ka theksuar Kozarev.

Profesori shtoi se ka probleme të shumta të brendshme edhe në Bosnje.

“Kur bëhet fjalë për Bosnjën, dihet se që nga viti 2010 ai vend është ftuar të anëtarësohet në planin e veprimit për anëtarësim në NATO, i cili është hapi i parë drejt anëtarësimit që të mos paragjykohet ende apo të shkojë me ritme të përshpejtuara, sepse ka probleme të tjera të brendshme që duhet të zgjidhen. Prandaj mendoj se kjo vizitë në thelb do të thotë një apostrofim i përkushtimit të NATO-s në rajon dhe një mesazh i fortë se të gjithë së bashku duhet të investojnë shumë më tepër në forcimin e marrëdhënieve me NATO-n. Ky, sipas meje, është qëllimi dhe kuptimi prioritar i një vizite kaq të rëndësishme”, vlerëson Kozarev.

Eksperti i sigurisë thekson se, nga ana tjetër, Maqedonia e Veriut është anëtare e NATO-s dhe se aktualisht po përballet me sfidën e ndryshimeve kushtetuese.

“Këto ndryshime janë natyrisht në interes të Bashkimit Evropian dhe NATO-s dhe mendoj se këto çështje, të cilat janë mjaft të rëndësishme, mund të diskutohen, sepse ne duhet të dimë se lufta në Ukrainë hodhi poshtë të gjitha teoritë në këtë fushë, se tashmë ekzistojnë kërcënime joushtarake në botë. Prandaj mendoj se Stoltenbergu, me praninë dhe vizitën e tij në autoritetet më të larta shtetërore në të gjitha këto vende, në thelb tregoi trimiëri dhe guxim në këto momente të vështira kur secili prej këtyre vendeve individualisht po përballet me probleme të mëdha. Do të doja të theksoja këtu: Kosovë -- Banjskë, Bosnjë dhe Hercegovinë: probleme me terrorizmin, çështje të brendshme, destabilizimi në fushën e ideve që vijnë nga Republika Serbea dhe liderët e tyre për ndarjen e Bosnjës, ndikimi rus që mund të përkeqësonte çështjet e hapura të sigurisë në këto rajone dhe e gjithë kjo do të përfundonte me një ide përmbyllëse për këtë vit se NATO është e ardhmja e këtyre vendeve dhe mund të garantojë sigurinë e tyre mbi të gjitha nga kërcënimet ushtarake që fatkeqësisht ekzistojnë edhe në këto rajone. ”, përfundoi profesori.