Savkoviq: Të gjithë duan një aleancë me Ankaranë, por anëtarësimi i saj në BE nuk është realist

Këshilltari i lartë i fondit ISAK, Marko Savkoviq, tha se për shkak të luftës në Ukrainë, "të gjithë duan një aleancë me Turqinë", prandaj Ankaraja zyrtare "ndihet mjaft e fortë" për të ngritur çështjen e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, por se kjo nuk është reale për momentin.

"Turqia beson se ndihet mjaft e fortë për ta ngritur këtë çështje. Në dritën e zhvillimeve të fundit në luftën në Ukrainë, ajo ka dalë sërish në plan të parë si një aktor i fortë. Një aktor, aleanca e të cilit praktikisht dëshirohet nga të gjitha palët në konflikt", tha Savkoviq për Kosovo online.

Ai kujtoi se Turqia, pasi mori pjesë në disa takime të rëndësishme evropiane, ku u diskutua për ndihmën e mëtejshme ushtarake për Ukrainën, duke përfshirë dërgimin e trupave, mendoi se ishte "momenti" për të kërkuar anëtarësimin në BE.

"Pra, ky është një moment në të cilin Turqia ndjen se mund ta bëjë. Nga ana tjetër, është e pazakontë sepse Turqia po përballet njëkohësisht me një krizë të brendshme politike të shkaktuar nga arrestimi i kryetarit të Stambollit, dhe është e vështirë për mua ta kuptoj këtë tani sepse BE-ja, domethënë disa anëtarë të BE-së që normalisht nuk e pranojnë Turqinë ashtu siç është, me sistemin qeveritar që ka", thotë Savkoviq.

Duke komentuar mesazhin e presidentit turk Tajip Erdogan se BE-ja në këtë mënyrë do të forconte fuqinë dhe sigurinë e saj ushtarake, Savkoviq thotë se kjo është një deklaratë kontradiktore që vjen "nga një pozicion i fuqisë relative".

“Por nuk besoj se anëtarësimi i Turqisë dhe kjo perspektivë është ngrirë për më shumë se 20 vjet, është realiste”, theksoi ky analist.

Ai shpjegon se nga aspekti ekonomik, bashkëpunimi mes Turqisë dhe BE-së tashmë është në një nivel të ri të lartë dhe ndoshta do të rritet me anëtarësimin.

Megjithatë, ai shpreh rezerva përsa i përket sigurisë dhe mbrojtjes.

"Anëtarësimi i Turqisë, me kusht që të ketë një marrëdhënie besimi dhe të ndahen disa vlera, do të forconte sigurinë evropiane. Do të ndihmonte Evropën Perëndimore të përballet me krizën e emigrantëve. Por, nga ana tjetër, do të hapte disa çështje si roli i Turqisë në Siri. Evropa do të ishte më e sigurt nga njëra anë dhe nga ana tjetër, do të ishte më e ekspozuar", thotë Savkoviq.

Ai shton se Turqia është një aktor i rëndësishëm dhe fuqi rajonale me "interesa të degëzuara", prandaj mund të ketë një "marrëdhënie që i ngjan një marrëdhënie të barabartë" me BE-në.

Në të njëjtën kohë, ai është i bindur se Turqia do të vazhdojë të jetë një faktor i rëndësishëm në zonën e Ballkanit Perëndimor.

"Turqia mbetet e rëndësishme për këtë rajon pavarësisht nga anëtarësimi i saj i mundshëm. Ajo do të ketë një marrëdhënie me BE-në, do të pyesë për disa rezultate këtu dhe do të pyetet, kështu që nuk do të thotë shumë për pozicionin e saj, i cili tashmë është mjaft solid."

Anëtarësimi i Turqisë në Bashkimin Evropian është i domosdoshëm, thekson ai, që në këtë vend të ndodhin "shumë ndryshime".

"Jo vetëm siguria dhe mbrojtja shikohen si një dimension. Ne shikojmë gjithashtu rregullimin e brendshëm, gjendjen e demokracisë dhe të drejtat e njeriut. Sidomos tani, ne shikojmë nëse vendi që aderon - ndan vlerat e BE-së. Tingëllon abstrakte, por është e vërtetë: a ndan ai vlerat e përbashkëta nga grupi i vendeve që aktualisht po ndihmojnë Ukrainën, e cila aktualisht është në konflikt me Rusinë. Turqia nuk është e gjitha kjo. Në të njëjtën kohë ajo ka një problem të brendshëm serioz, një krizë që po zhvillohet dhe do të shohim se si do të zhvillohet”, përfundon Savkoviq.