Domaće vino, planinarska staza Via Ferata Berim i kulturno nasleđe privlače sve više stranih turista na Kosovo

Vina od autothonih sorti grožđa, jedinstveni gastronomski sprcijaliteti, avanturistički turizam i bogato kulturno-istorijsko nasleđe, glavni su aduti turističke ponude Kosova, za koju su sve više, pored posetilaca iz Srbije i regiona, zaitreresovani i turisti iz SAD, Poljske, Češke i Ujedinjenih Arapskih Emirata.

Tokom 44. Međunarodnog sajma turizma u Beogradu, koji se završava danas, posetioci su, u okviru štanda Kancelarije za KiM, mogli da uživaju u nastupu turističkih organizacija sa Kosova, koje su za njih priredile bogat kulturno-umetnički program, prezentaciju drevnih tvrđava i srdnjovekovnih manastira, ali i degustaciju domaćih poslastica karakterističnih za taj deo Balkana.

Ljubitelji vina i aperitiva mogli su da uživaju u domaćem crnom, belom i roze vinu od autothonih sorti grožđa, da probaju domaću rakiju od dunje, šljive, ali i rakiju sa tartufima.

Kosovski domaćini spremili su za ovu priliku svoje najbolje sireve, kompote, likere, džemove, ajvare i turšiju, a na štandovima je bilo i proizvoda ručne radinosti, narodnjih nošnji, umetnina, suvenira, kao i simbola hrišćanstva iz kosovskih manastira, krstova, tamjana i ručno izrađenih ikona u drvetu.

Turizmolozi sa Kosova kažu da su posetioci najviše zainteresovani za verski turizam, ali i da se od predstojeće turističke sezone očekuje da seoski i aktivni odmor, kao i avanturistički turizam dožive procvat.

Ispred inicijative "Autdor in" (Outdoor in) Dragiša Mijačić za Kosovo onlajn predstavio je prirodne resurse opštine Zubin Potok, koja je među 10 najlepših skrivenih turistički destinacija na Zapadnom Balkanu.

"Zubin Potok ili Ibarski Kolašin je jedna od najatraktivnijih destinacija za aktivni odmor i avanturistički turizam ne samo na Kosovu i Metohiji, već na celom Zapadnom Balkanu. U Ibarskom Kolašinu mi se već 10 godina bavimo razvojem aktivnog turizma u okviru inicijative 'Autdor in'. Ove godne slavimo jubilej i naš glavni turistički proizvodi su Via Ferata Berim, međunarodna planinarska staza Via Dinarika i jezero Gazivode, koje je samo po sebi privlačno", naveo je Mijačić.

Via Ferata Berim, kaže, jedna je od najdužih planinarskih staza za avanturistički turizam na svetu, a u okviru nje ima četiri viseća mosta i strmih delova za penjanje, privlačnih za sve ljubitelje avanture i adrenalinskih doživljaja.

"Ove godine priremamo neka nova iznenađenja, nadamo se da ćemo da završimo izgradnju planinarskog doma koji smo započeli pre dve godine, ali pre svega očekujemo puno zadovoljnih turista iz inostranstva, iz zmelje, i iz celog regiona, nadamo se da će uskoro i putnici iz BiH moći da dolaze bez viza, tako da očekujemo i da se otvorimo ka tom tržištu", kaže Mijačić.

Kada je reč o smeštajnim kapacitetima Mijačić navodi da su za sada turistima na raspolaganju tri, četiri hotela u Zbuinom Potoku, nekoliko manjih smeštajnih objekata i letnji kapm na samom jezeru.

"Nedovoljno je, očekujemo razvoj smeštajnih kapaciteta. Nadamo se izgradnji još jednog hotela u Zubinim Potoku, ali radi se na tome. Pre 10 godna Zubin Potok nije bio prepoznat kao turistička destinacija, a sada smo na mapi sveta i Evrope i u svim svetskim časopisima i turističkim vodičima, tako da idemo korak po korak, zadovoljan sam u kom pravcu to ide", kazao je on.

Mijačić se osvrno i na političku situaciju na Kosovu ocenjujući da ona ne ide u prilog razvoju turizma, kao i da je "militarizacija severa Kosova" u mnogo čemu unazadila turistički razvoj.

Izrazio je nadu da će se do početka nove turisičke sezone, odnosno do prvog maja, situacija smiriti, te da će ova godina biti uspešna kada je reč o dolasku novih gostiju.

"Nama najviše dolazi turista iz Novog Sada, Beograda, Kragujevca, imamo posete iz regiona, ali imamo i strane turiste, najviše njih dolaze iz Ujedinjenih Arapskih Emirata, Abu Dabija, Dubajia, SAD, ima Čeha i Poljaka, iz Slovenije dolazi dosta gostiju", navodi Mijačić.

Nataša Aksentijević iz Turističke organizacije Zvečana naglasila je da ta opština pored bogatog kulturno-istorijskog bogatstva obiluje i prirodnim lepotama, kao i potencijalima za razvoj banjskog turizma.

Prema njenim rečima Rajska Banja bogata je izvorima termalne lekovite vode koja pomaže u prevenciji i lečenju brojnih oboljenja, a turisti mogu da uživaju i u planini Rogozna i pešačkim stazama duž Banjske reke.

Akcenat Turističke organizacije Zvečan je na istorijskom nasleđu, kaže ona, izdvajajući kao najprimamljivije destinacije Tvrđavu Zvečan, srednjovekoni manstir Banjska, zadužbinu Svetog kralja Stefana Drugog Milutina i manastir Sokolica koji čuva mermernu statuu Bogorodice sa malim Hristom na kolenima, koja ima, kako kaže, isceliteljske moći o čemu svedoče iskusva posetilaca.

Kosovo je kao turistička destinacija u čitavom regionu prepoznatljivo po verskom turizmu, a pored najpoznatijih srpskih svetinja, koje su pod zaštitom Uneska, Gračance, Pećke Patrijaršije, Visokih Dečana i crkve Bogorodice Ljeviške, gosti pokazuju veliko interesovanje i za istorijske znamenitosti koje nudi Kosovsko Pomoravlje.

Direktorka Turističke organizacije Gnjilane Verica Maksimović istakla je da se na teritoriji Kosvskog Pomoravlja čuvaju neki od najstarijih spomenika srpske kulture i istorije, kao i da se lokalno stanovništvo trudi da brojnim kulturno-umeničkim manifestacijama očuva srpsku tradiciju na ovim prostorima.

Manastir Draganac, Crkva Svetog Nikole u Gnjilanu, srednjovekovna tvrđava Novo Brdo, crkva Svete Petke u selu Straža, Prilepac - mesto gde je rođen Lazar Hrebljanović, crkva posvećena Svetom Jovanu Krstitelju u Berivojcu i spomenik Knezu Lazaru koji je, zbog skrnavljenja i rušenja, iz Gnjilana premešten ispred crkve Svetog Marka u selou Šilovu, samo su neke od starina srpskog naroda u Kosovskom Pomoravlju, gde danas većinski žive Albanci.

Na sajmu je nastupila i Turistička organizacija iz Gračanice koja raspolaže potencijalima za razvoj različitih vidova trizma od kultrnog i manifestacionog, preko izletničkog i verskog do tranzitnog i lovnog turizma.

Gračanica je nakon rata 1999. godine postala administrativni i kulturni centar Srba sa centralnog Kosova i u toj opštini nalaze se spomenici kralju Milutinu, Milošu Obiliču, Simonidi, Palim bocima od 1914 do 1918, crkva mala Gračanica, kao i aheološko nalazište rimskog grada Ulpijana.

Najveću pažnju svakako privlači manastir Gračanica koji je jedan od najznačajnijih spomenika srpske srednjovekovne kulture. Manastir iz 1321. godine posvećen je Uspenju Presvete Bogorodice, a njegov ktitor je kralj Milutin.

Plodno zemljište i povoljna klima kosovsko-metohijske oblasti doprineli su razvoju vinskog turizma, posebnog po proizvodima od sorta grožđa karakterističnim za ovo područje.

Vlasnik vinarije iz Velike Hoče i tehnolog Srđan Petrović rekao je za Kosovo onlajn da njegova vinarija nudi crna vina od autothonih sorti prokupac i vranac, dok je od belih vina najpoznatija smederevka.

Naglašava da je nekada Velika Hoča bila centar srpskog srednjovekovnog vinarstva i vinogradarstva, jer je "laka crvenica" pogodna za obradu i bogata mineralima za gajenje loze.

"Pogodna klima, plodno zemljište i velika ljubav prema lozi daje jedno lepo belo koloritno vino. Sva naša vina su jaka sa puno ekstrakta, jer imamo dovoljan broj sunčanih dana u toku godine što je jako bitno za taj balans šećera i kiselina u gržđu, a kasnije i u vinu", objasnio je Petrović.

On je rekao da na Sajmu turizma njegova vinarija nastupa poslednjih 12-13 godina i izrazio zadovoljstvo što im se s godinama pridružuju i ostale kolege sa Kosova.

Izrazio je zahvalnost Kancelariji za KiM koja kosovskim vinarima pruža podršku kako bi učestvovali na velikim regionalnim izložbama.

U ime vinarije Lukić, sestra vlasnika vinarije Maja Lukić istakla je da se njena porodica tradicionalno bavi proizvodnjom vina i da se ova veština prenosi "sa kolena na koleno".

Njen brat nasledio je posao od pradede, dede i oca.

"U ponudi imamo crveno, belo i roze vino. Inače crveno vino nosi naziv Rujno vino, a belo vino Suza Metohije", rekla je ona.

Lukić je naglasila da se vina njenog brata prodaju, kako na Kosovu, tako i u čitavom regionu, kao i da su česti izlagači na vinskim manifestcijama.

Vinarija Lukić proizvodi 10.000 litara vina i 2.000 litara rakije godišnje, a kako kažu, degustatori njihovih pića u čaši će osetiti spoj tradicije, kvaliteta i ukusa.