Albanska pevačica snimila spot u Hramu na Novom Brdu

Albanska pevačica Aljbana Azizi snimila je neprimeren spot na ruševinama Hrama Svetog Nikole u Novom Brdu gde je obnažena, sa još nekoliko devojaka obučenih u albansku nošnju promovisala svoju novu pesmu, piše Politika.

Novobrdska tvrđava i porušeni hram u poslednje vreme su više puta oskrnavljeni.

Protivno svim, i lokalnim i međunarodnim zakonima, bez dozvole Srpske pravoslavne crkve i Srba koji čine većinu u Novom Brdu, albanske vlasti su novcem koji je izdvojila Nemačka ambasada iz Prištine započele radove na obnovi crkvenog kompleksa, navodi Politika.

Kad su ih okončali došli su, u junu, tadašnji premijer Ramuš Haradinaj i ambasador Kristijan Helt i objavili da je reč o katoličkoj crkvi. Stručna javnost i Srpska pravoslavna crkva su oštro reagovali, malter se na nestručno okrpljenim zidovima nije ni osušio, a u crkvi su se pojavili biskupi Đerđ Doda i Zef Gaši.

„Mi smo ovde bili pre religije“, zaključio je biskup Doda, prisvajajući ovu crkvu, iako se nedaleko odatle nalazi katolička crkva koju je koristilo stanovništvo srednjovekovnog Novog Brda.

Nemački ambasador, suočen sa naučnim dokazima, nikada nije odgovorio na više puta ponovljena pitanja „Politike“ gde je on zapravo bio, u pravoslavnom ili katoličkom hramu?

Ako se celoj ovogodišnjoj istoriji poniženja na Novom Brdu doda surova prošlost nekadašnjeg sedišta srpskih Mitropolita, pohare pod Turcima, pretvaranje u džamiju, rušenje u zemljotresu, istraživanja u prošlom veku, pljačke i raznošenje ostataka bogatog nasleđa Crkva Svetog Nikole je osetljiva tačka na kojoj se jasno vide i dželat i žrtva.

Ništa od svega rečenog ne mora biti jasno Švajcarskoj državljanki Aljbani Azizi, samo nije moguće da u toj uređenoj zemlji nije naučila da zatraži dozvolu za snimanje.

Sličan postupak pre pet godina imala je i pevačica Era Istrefi u Hramu Hrista Spasa u centru Prištine. Polugola je plesala na tamnoj strani svoga spota dok je lepu stranu svoje kompozicije ostavila za neke druge zgrade i prostore. Dugačak je spisak svih koji se zalažu za rušenje ili promenu namene crkve: univerzitet, intelektualci, studenti, političari tvrde da je reč o „Miloševićevom projektu“ iako je poznata stvar da je Milošević bio protiv izgradnje crkve. Šta god da se uzme kao opravdanje na ovakvim mestima lomiće se sudbina odnosa Srba i Albanaca.

Ali ostaje i ključno pitanje: zbog čega ove urbane, slobodne i mlade Albanke biraju crkvu za svoje nastupe. Šta ih privlači tamo, kako spajaju svoju modernost sa objektima koji se napadaju kao simboli tuđeg prisustva i dominacije?

Neka vrsta nagrade svakako postoji. Tako Radio-televizija Kosova emituje spot Albane Azizi u udarnim terminima. Program javnog servisa kroz kosovske poraze plaćaju i kosovski Srbi iako ga gotovo i ne gledaju, ali ko brine o tome, jer se niko i ne pita koga spot vređa i čija je crkva u kojoj se pevačica nalazi.

Prvo se vodila kampanja da je to albanski hram koji su preuzeli Srbi, ali izgleda da u to Katolička crkva i Albanci nisu sigurni. Da je albanski hram, kao što tvrde, svakako bi bilo neke reakcije. Za srpsku pravoslavnu crkvu, hram je bez obzira na stanje u kom se nalazi, svetinja. U njegove temelje je položena povelja, a u pravoslavlju nema desakralizacije: jednom sagrađena crkva zauvek ostaje crkva.

Nova Kosovska administracija smatra da su Srbi nestali, jer je iza etničkog čišćenja 1999. godine ostao prazan prostor, a na njemu spomenici od srednjeg veka do NATO bombardovanja. Prema tom nasleđu ona se odnosi kao da su Srbi neki davno nestali narod, kao na primer Rimljani.

S Novim Brdom i Crkvom Svetog Nikole je nešto drugačije, jer se srpska imanja naslanjaju na zidine ovog hrama i kompleksa, žive tu uz njega. Njihovo poniženje je najveće, a podizanje praga tog poniženja ne prestaje već 20 godina. Jedini način otpora je bezuslovno trpljenje