Kosova dhe Spanja: Argumentet e dobëta të Kurtit për njohje

Urimi për fitoren zgjedhore të Albin Kurtit erdhi nga Pedro Sançez, në cilësinë e presidentit të Internacionales Socialiste, anëtare e së cilës është Vetëvendosje, por nuk ka dyshim se lideri i kësaj lëvizjeje do të ishte shumë më i lumtur nëse Sançez do ta kishte nënshkruar letrën e urimit të shkruar në emër të Qeverisë spanjolle. Aq më tepër që në fund të fushatës zgjedhore, ai u përpoq të sqaronte në “El Mundo” spanjolle se çështja e Kosovës nuk kishte të bënte me situatën e brendshme politike në atë vend.

Shkruan: Dushica Radeka Gjorgjeviq

“Ka ardhur koha që Spanja të njohë pavarësinë e Kosovës”, tha Kurti për “El Mundo” në atë kohë, duke argumentuar se është paradoksale që nuk ka një njohje të tillë dhe se Madridi mban një pozicion afër Serbisë, edhe pse Kosova kundërshton ndikimin rus.

“Ndërsa përgatitemi për të formuar një qeveri të re, ne gjithashtu presim të thellojmë bashkëpunimin tonë me Spanjën, duke punuar së bashku si dy demokraci të forta”, tha Kurti për të njëjtën gazetë një ditë pas zgjedhjeve të 9 shkurtit.

Formimi i një qeverie të qëndrueshme në Kosovë do të jetë, me të gjitha llogaritë, një mision i pamundur, dhe misioni që synon që Spanja të bëjë një kthesë dhe të njohë Kosovën, bazuar në tezat e paraqitura nga Kurti, siç besojnë bashkëbiseduesit e Kosovo online, vështirë se mund të jetë i suksesshëm.

Argumentimi i Albin Kurtit, sipas të cilit çështja e Kosovës nuk ka asnjë lidhje me situatën e brendshme politike në Spanjë, sipas vlerësimit të Dushan Prorokoviq, bashkëpunëtor i lartë shkencor në Institutin për Politikë dhe Ekonomi Ndërkombëtare në Beograd, është "sipërfaqësor" dhe nuk mund të ndryshojë qëndrimin e Madridit, i cili nuk e njeh pavarësinë e Kosovës.

Prorokoviq thekson për Kosovo online se çështja e Kosovës është një precedent në marrëdhëniet ndërkombëtare dhe si e tillë perceptohet pothuajse kudo në botë, përfshirë edhe Spanjën.

“Marrëdhëniet brenda Spanjës dhe rendi kushtetues i Spanjës kanë dimensionin e tyre historik dhe kanë një episod shumë të keq që lidhet me Luftën Civile Spanjolle, dhe gjithashtu kanë tendenca që u rritën në Katalonjë pas rënies së Frankos. Ata kanë gjithashtu një situatë aktuale në lidhje me suksesin e rregullt të partive katalanase që janë në një masë më të madhe ose më të vogël të orientuar drejt separatizmit”, tha Prorokoviq.

Lidhur me vërejtjen e Kurtit të bërë në një intervistë për gazetën spanjolle “El Mundo”, se është paradoksale që Spanja nuk e njeh Kosovën, e cila kundërshton ndikimin rus, duke mbajtur qëndrim afër Serbisë, bashkëbiseduesi ynë thotë se Kurti ka lobuar ashtu siç mendonte se duhej dhe me instrumentet që kishte në dorë. Kjo, thotë ai, nuk është hera e parë që Kurti flet për njëfarë ndikimi rus dhe marrëdhëniet e mira serbo-ruse si argument që shtete të caktuara të mbajnë qëndrime të ndryshme për çështjen e Kosovës.

“Megjithatë, në rastin spanjoll, ky argument nuk mban ujë. Për arsye krejtësisht të ndryshme dhe për arsye krejtësisht të ndryshme, Spanja qëndron shumë e vendosur në pozicionin që mban, dhe me referendumin në Katalonjë që u organizua disa vite më parë, ai pozicion i Spanjës madje u forcua. Pra, deklaratat e Kurtit do të ngrenë pluhur në Beograd dhe Prishtinë, ndërsa në Madrid nuk mendoj se do të kenë ndonjë efekt. Nga njëra anë, Kosova shihet si precedent në marrëdhëniet ndërkombëtare dhe në Spanjë. Nga ana tjetër, askush në Spanjë, pikërisht për shkak të asaj trashëgimie komplekse historike dhe politike, nuk do të luajë me një gjë të tillë për shkak të ndonjë deklarate apo pretendimi për ndikimin rus”, është i bindur Prorokoviq.

Spanja, sipas Marko Bllazhiqit, studiues në Qendrën për Stabilitet Social, nuk e ka njohur Kosovën kryesisht për shkak të interesave të veta dhe ideve dhe aspiratave separatiste që ekzistojnë në atë vend, prandaj, sipas tij, deklarata e Albin Kurtit se çështja e Kosovës nuk ka lidhje me situatën e brendshme politike në atë vend është absolutisht e pavërtetë.

Bllazhiq thekson se vendet që nuk e njohin Kosovën kanë qëndruar në radhë të parë në mbrojtje të së drejtës publike ndërkombëtare, por se një pjesë e mirë e tyre nuk kanë vendosur ta njohin Kosovën, edhe pse janë nën presion të madh, në radhë të parë nga perëndimi politik, por edhe nga Turqia, sepse kanë probleme me pjesë të caktuara të territoreve të tyre dhe lëvizjet separatiste.

“Kjo sigurisht që është rasti në Spanjë me Katalonjën, kështu që Albin Kurti po përdor disa teza për hir të interesave të tij, të cilat kësaj radhe janë aq në kundërshtim me realitetin saqë është e dukshme”, thotë Bllazhiq.

Sipas Bllazhiqit, teza se njohja e Kosovës nga Spanja do të pengonte zgjerimin e ndikimit rus në Ballkan, mund të kishte pasur një peshë në fillim të vitit 2022, me fillimin e konfliktit në Ukrainë, kur disa vende po mendonin se kush kishte zgjedhur të mbështeste Rusinë, kush kishte mbështetur Ukrainën dhe kush nuk kishte vendosur sanksione ndaj Rusisë.

“Nuk po them se do të kishte qenë një pikë kthese që do të kishte ndikuar që një vend të njihte Kosovën, por kishte peshë. Megjithatë, me ardhjen e Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë dhe këtë bisedë për përfundimin sa më të shpejtë të konfliktit në Ukrainë, kjo nuk ka më asnjë peshë. Edhe vetë Evropa po shikon se si t'i japë fund konfliktit në Ukrainë. Politika e Presidentit Aleksandar Vuçiq dhe Serbisë për të mos vendosur sanksione ndaj Federatës Ruse dhe për të dënuar agresionin kundër Ukrainës është dëshmuar të jetë një pikënisje për negociatat e paqes. Nëse shikojmë planet e paqes për Ukrainën, ato përmbajnë elemente të politikës që ka udhëhequr Serbia”, thotë bashkëbiseduesi ynë.

Siç shton ai, deklaratat e Kurtit në fakt pasqyrojnë se sa e ngushtuar ka qenë hapësira e Kosovës për manovrim në skenën ndërkombëtare, ku ata janë në një situatë të palakmueshme dhe të pafuqishme me një sërë dështimesh në përpjekjet e tyre për t'u anëtarësuar në Këshillin e Evropës, e para kësaj edhe në Interpol, si dhe për shkak të 28 shteteve që kanë tërhequr njohjen e Kosovës.

Njohja e Kosovës nga Spanja, sipas vlerësimit të Hisen Gecaj, ekspert i sigurisë nga Prishtina, mund të forcojë kërkesat e separatistëve në Katalonjë, nëse nuk punohet për t’ia shpjeguar opinionit publik spanjoll natyrën e çështjes së Kosovës.

"Mund të thuhet lirisht se situatat janë krejtësisht të ndryshme dhe njerëzit duhet të jenë të informuar për këtë. Derisa publiku nuk është i njohur me këtë dallim, natyrisht që ekziston më shumë rezistencë. Megjithatë, kjo është një gabim i politikanëve dhe diplomacisë, e cila nuk po punon në këtë drejtim", tha Gecaj për Kosovo online.

Ai thekson se nëse Kosova dëshiron të njihet nga Spanja, atëherë marrëdhëniet bilaterale si politikisht ashtu edhe diplomatikisht duhet të ngrihen në një nivel më të lartë, por thekson se absolutisht asgjë nuk është bërë në këtë drejtim gjatë mandatit të qeverisë në largim.

Deklarata e Albin Kurtit se ka ardhur koha që Spanja ta njohë pavarësinë e Kosovës, sipas Gecajt, ​​ka qenë më shumë për qëllime zgjedhore sesa që kryeministri i Kosovës të dëshirojë të zgjidhë ndonjë problem madhor që ekziston në kuptimin diplomatik dhe politik mes Kosovës dhe Spanjës.

“Deklarata e tij në fakt nuk sjell asgjë të re sepse Spanja nuk mund të reagojë menjëherë ndaj një deklarate të tillë dhe të njohë Kosovën. Çështja nuk është nëse argumentet që ai paraqiti qëndrojnë apo jo, por se nuk mjafton që kryeministri i një vendi të flasë për këtë një herë në katër vjet. Duhet shumë punë dhe mund për të bindur Spanjën se situata në Kosovë dhe në Baski, që është problem i Spanjës, nuk është e njëjtë dhe se këto raste janë krejtësisht të ndryshme. Bindje të tilla kërkojnë shumë më tepër kohë dhe përpjekje," thotë Gecaj.