Xhepa: Ballkani i Hapur ka dhënë kontribute pozitive, problemi është se nuk i përfshin të gjithë

Takimet në Shkup, ku liderët rajonalë do të mblidhen me rastin e Planit të BE-së për rritjen e Ballkanit Perëndimor me vlerë gjashtë miliardë euro, janë një mundësi e mirë për të ringjallur bashkëpunimin dhe dialogun ndërmjet vendeve për të zbutur retorikën negative dhe për të krijuar një klimë më të mirë për një nivel më të lartë tregtie, investime dhe prosperitet më të madh të qytetarëve, thotë për Kosovo online Selami Xhepa nga Universiteti Europian në Tiranë dhe ish-anëtar i Bordit Drejtues të Bankës së Shqipërisë.

Fillimisht ishte planifikuar që përpara mbledhjes së liderëve në kuadër të samitit të Ballkanit të Hapur në Shkup, anëtarët e kësaj nisme, Serbia, Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria, të nënshkruanin protokolle të rëndësishme për aksesin e lirë në tregjet e punës, gjë që u interpretua si një hap drejt ringjalljen e kësaj nisme. Megjithatë, kjo ngjarje është shtyrë, siç thuhet nga Qeveria e Maqedonisë së Veriut, deri në momentin kur të plotësohen të gjitha kushtet teknike për zbatimin e asaj mase, për të cilat, u theksua, “janë dakorduar plotësisht”.

Xhepa thekson se në periudhën e mëparshme ka pasur një rritje të ndjeshme të tensioneve, konflikteve dhe retorikës negative në Ballkan, gjë që duket se bie ndesh me nismat e nisura prej kohësh për forcimin e bashkëpunimit rajonal, por edhe me nismën e fundit të Procesit të Berlinit.

“Sigurisht, Ballkani i Hapur u mbivendos me Procesin e Berlinit. Mendoj se problemi kryesor, apo dallimi kryesor është se të gjitha vendet e rajonit janë përfshirë në Procesin e Berlinit, ndërsa vetëm tre vende janë në Ballkanin e Hapur. Kjo dikotomi padyshim krijon probleme. Megjithatë, ringjallja e këtij procesi, si me takimin e vitit të kaluar në Tiranë, ashtu edhe me planin e ri të rritjes të propozuar nga Komisioni Evropian për vendet e Ballkanit, shpreh qartë nevojën për të kaluar nga Ballkani i Hapur në një bashkëpunim të gjerë me përfshirjen e të gjitha vendeve që tashmë janë pjesë e procesit të Berlinit”, thotë Xhepa.

Ai tregon se Ballkani i Hapur ka dhënë kontribut pozitiv, pasi ka pasur shumë iniciativa dhe marrëveshje për të lehtësuar bashkëpunimin.

“Problemi i vetëm ishte se nuk ishte një iniciativë gjithëpërfshirëse. Mendoj se rivitalizimi i këtij procesi nëpërmjet planit të ri të investimeve për rritjen ekonomike të vendeve të rajonit ka një dimension të fortë rajonal. Takimi në Shkup do të kontribuojë jo vetëm në përmirësimin e marrëdhënieve politike, por veçanërisht në aspektin e zhvillimit ekonomik, duke i afruar vendet tona, në mënyrë që ata të përfitojnë realisht nga kjo mundësi e re, në mënyrë që financimi i BE-së të mos paralizohet apo zbatohet nga vetëm disa vende. Për këtë nevojiten projekte të përbashkëta të vendeve fqinje”, beson Xhepa.

Ai thekson se nuk ka dyshim se problemet politike e kanë ndalur bashkëpunimin ekonomik dhe veçanërisht investimet.

“Vendet e rajonit duhet të jenë më aktive në hulumtimin e mundësive për investime që ekzistojnë në kuadër të bashkëpunimit evropian. Kjo kërkon ekspertizë të qartë teknike dhe grupe të përbashkëta pune, në mënyrë që vendet tona të jenë aktive në hartimin e projekteve dhe më pas në sigurimin e fondeve. Për mendimin tim, mund të arrihen edhe grupe të përbashkëta për lobim në institucionet financiare evropiane. Në këtë mënyrë krijohet sinergjia dhe afrimi ndërmjet vendeve. Ajo rrit kapacitetin tonë, na ndihmon të mësojmë nga njëri-tjetri dhe të rrisim aftësinë tonë lobuese, që sot është vendimtare për sigurimin e fondeve”, është i bindur Xhepa.