Srpska vojska danas: Da li bi otpor NATO agresiji bio bolji nego 1999.

Srpska vojska danas i 1999. Da li bi otpor NATO agresiji bio bolji nego pre 24 godine, kada se uzme u obzir tadašnje stanje u kome se nalazila srpska vojska i danas? Sagovornici Kosovo onlajna, nekadašnji komandant Prištinskog korpusa i Treće armije VJ general Vladimir Lazarević i zamenik komandanta 53. graničnog bataljona Dragutin Dimčevski, slažu se u jednom - razlika je evidentna, pre svega u PVO sistemima i avijaciji.

Zamenik komandanta 53. graničnog bataljona Dragutin Dimčevski, jedan od onih koji su od prvog do poslednjeg dana bitke na Košarama bili uz svoje vojnike na prvoj liniji tokom agresije 1999. godine, za Kosovo onlajn kaže da je Vojska Srbije 2023. daleko bolje opremljenija nego što je to bilo tada slučaj, pogotovo kada se radi o sistemima protivvazdušne opreme i kada je u pitanju avijacija.

"Prvenstveno zbog naoružanja i opremljenosti ne sumnjam da bi otpor bio još bolji. Što se tiče morala i obučenosti, pa moral je i tada bio na izuzetno visokom nivou, moji graničari su u potpunosti bili obučeni za čuvanje državne granice, ali sigurno da je podrška sredstvima iz dubine, kao i iz vazduha nešto što zaista ne može da se uporedi i što bi nam i te kako pomoglo. Sećamo se da su naši piloti poletali i u avionima kojima nisu bili ispravni radari, praktično su leteli u smrt. Da smo imali na raspolaganju sve ono s čim danas raspolaže Vojska Srbije ne sumnjam da bi NATO mnogo gore prošao, kao i albanska vojska koja je takođe bila agresor 1999. godine", kaže Dimčevski.

Nekadašnji komandant Prištinskog korpusa i Treće armije VJ general Vladimir Lazarević za Kosovo onlajn ističe da bi sigurno bilo manje gubitaka, pre svega u insfrastrukturi, ali i među civilima da je vojska na raspolaganju imala ono što danas ima Vojska Srbije.

"Pre svega razlika je u PVO sistemima, kao i avijaciji. Današnji PVO bio bio daleko efikasniji i bilo bi manje gubitaka. Pre svega tu pričam o civilima, kao i o infrastrukturi, mnogi životi bi bili sačuvani, a sam NATO nije naneo velike gubitke našoj vojsci. Što se tiče ukupne efektive, teško je govoriti, vojska je tada bila mobilisana u čitavoj državi, na prostoru KiM bilo je 80.000 sposobnih boraca koji su bili spremni da daju živote za svoju državu. NATO bi sigurno imao veće gubitke, a što se tiče kopnene odbrane teško je to porediti", kaže general Laarević i nastavlja.

"S aspekta tehnike i ne samo PVO, sadašnja vojska bi što se kaže imala s čim da izađe pred Miloša i da bude efikasna. Tada je situacija bila takva, da uprkos mojoj zabrani, roditelji su dolazili sa svojim sinovima na KiM, imao sam slučajeve da na Paštriku gde mu se dete bori, dođe otac iz Kikinde da bude s njim u rovu. Sada, moramo uzeti u obzir ne samo opremljenost vojske, nego i MUP Srbije, a tada je postojala i civilna zaštita. Nakon 2000. godine, mnogo toga je bilo uništeno", završava Lazarević.

Lovačka avijacija pred početak argresije

Lovačka vazduhoplovna komponenta, sastojala se iz najbrojnijeg tipa aviona MiG-21bis i najsavremenijeg MiG-29B. Odlukom Komandanta RV i PVO, pred sam početak vazdušnih napada NATO, naređeno je da se zabranjuje poletanje lovcima MiG-21bis, usled ocene da su ti avioni previše zastareli i inferiorni da se suprotstave avijaciji NATO pakta i da bi to predstavljalo nepotrebno žrtvovanje pilota. Lovci MiG-21bis, nisu izvodili borbene letove tokom trajanja vazdušnog rata, ali su izvršili nekoliko letova u cilju prebaziranja sa aerodroma na aerodrom. Tako je lovačka komponenta odmah spala samo na 10-tak lovaca jednoseda MiG-29B, od ukupno 14, koji su tada ocenjeni kao borbeno spremni za izvršenje lovačko-presretačkih zadataka, pisao je svojevremeno Zoran Vukosavljević, bivši pripadnik raketnih jedinica PVO Vojske Jugoslavije, za portal Tangosix.

Ukupno je od strane NATO avijacije oboreno šest srpskih pilota, od kojih su dva nažalost poginula. Jedan avion MiG-29 je izgubljen padom letelice u fazi sletanja, prilikom manevra sa aerodroma Golubovci na aerodrom Ponikve, a još 3 aviona su uništena na zemlji. Na zemlji je uništen i jedan nastavni lovac-dvosed. Za upotrebu je, nakon rata, preostalo 4 lovca jednoseda MiG-29B i 1 dvosedi nastavni lovac MiG-29UB.

Raketne jedinice PVO

Vojska Jugoslavije raspolagala je sa 2 osnovna raketna sistema za zadatke PVO teritorije i kapitalnih objekata. To su bili raketni sistemi PVO S-125 Neva-M i 2K12 Kub-M. Ovi sistemi PVO su svoj vrhunac imali u drugoj polovini 60-tih i tokom 70-tih godina prošlog veka i u ratu 1999-te su već bili zastareli sistemi.

Modernizacija Vojske Srbije

Srbija je pre nekoliko godina krenula u modernizaciju i naoružavanje složenim borbenim sistemima kao što su sistem PVO FK-3, odnosno konačno većoj proizvodnji složenih borbenih sredstava srpske vojne industrije kao što su samohodne top-haubice NORA B-52, borbeno-oklopna vozila Lazar 3, Miloš M16, PASARS hibridni sistem PVO... Takođe tu je i bolja opremljenost vojnika novim optoelektronskim sistemima, novim vatrenim oružjem, protivazduhoplovnim raketama Mistral i protivoklopnim raketama Kornet, u najavi su nabavka dronova, novih helikoptera, letelica, modernizacija postojećih sistema...Tokom 2022. godine prema navodima medija potpisani su ugovori sa 31 državom po pitanju naoružanja i vojne opreme. 

U središtu šire modernizacije, ipak, nalazi se lovačka avijacija koju trenutno čini eskadrila "migova 29", kojima do kraja ove decenije ističu resursi korišćenja. Njihovo mesto, ponovo kako mediji mavode, zauzeće avioni "rafal" francuskog proizvođača "Daso", sa kojim vojni vrh Srbije već duže vreme pregovara.