Gogiq: Qëllimi kryesor i Kosovës është njohja e Serbisë dhe mosnjohësve brenda BE

Qëllimi për të cilin Kosova është përpjekur me vite dhe do të vazhdojë të përpiqet edhe gjatë vitit 2025, është njohja nga Serbia, thotë për Kosovo online politologu Ognjen Gogiq.

Meqenëse Kosova është e vetëdijshme se nuk mund të marrë njohje eksplicite nga Serbia, siç ka shpjeguar Gogiq, prandaj Albin Kurti flet për nevojën që të nënshkruhen marrëveshjet e Brukselit dhe Ohrit nga viti 2023, për t'i ofruar komunitetit ndërkombëtar interpretimin se Serbia më në fund e ka njohur Kosovën të paktën de fakto.

Një alternativë ndaj këtij synimi, shton ai, është anëtarësimi në organizatat ndërkombëtare: Këshilli i Evropës, NATO, UNESCO dhe Interpol.

“Kosova ka një synim themelor të politikës së jashtme, që është pranimi i njohjeve të reja. Është thelbësore që Kosova të marrë njohje nga vendet jo-njohëse në Bashkimin Evropian dhe NATO. Kryesisht ato vende, dhe më pas të gjitha të tjerat. Ajo dëshiron të bëhet një anëtare e plotë e bashkësisë ndërkombëtare dhe këtë mund ta bëjë vetëm kur të bëhet pjesë e Kombeve të Bashkuara, dhe në këtë kuptim, njohja nga Serbia është një synim më imediat për Kosovën. Ky është qëllimi themelor që vazhdimisht thekson kryeministri i Kosovës, Albin Kurti dhe për të cilin flet shumë hapur, se dëshiron marrëveshje për njohje reciproke, sepse është i vetëdijshëm se pa njohjen e Serbisë, Kosova nuk do të njihet nga shtetet e tjera që nuk e njohin”, thotë Gogiq.

Ai thekson se në fund doli se në rastin e Kosovës ishte një shkëputje ilegale, një akt i njëanshëm që nuk u njoh nga e gjithë bota dhe se nuk do të zgjidhet në favor të Kosovës deri sa shteti amë e njeh atë akt të shkëputjes.

“Në Prishtinë janë të vetëdijshme se vendet në BE dhe NATO nuk do të ndryshojnë kurrë qëndrimin e tyre derisa Serbia të ndryshojë qëndrimin e saj për çështjen e Kosovës, si dhe se Rusia dhe Kina nuk do ta heqin çështjen e vetos në Kombet e Bashkuara derisa Serbia e njeh Kosovën si shtet të pavarur. Një alternativë do të ishte, për shembull, që mosnjohësit si Spanja apo Greqia të ndryshojnë qëndrimin e tyre, pavarësisht se Serbia nuk e njeh Kosovën, por tashmë është treguar se kjo nuk funksionon në praktikë. Në Prishtinë kishte shpresë se marrëveshjet nga Brukseli dhe Ohri nga viti 2023 do të mjaftonin që disa shtete mosnjohëse në BE të ndryshonin qëndrimin e tyre, por kjo nuk ndodhi. Kjo i konfirmoi Kosovës se njohja e Serbisë është qëllimi kryesor për të cilin duhet të përpiqet”, thotë Gogiq.

Si plan B i Prishtinës, ai e sheh anëtarësimin në organizata ndërkombëtare, në radhë të parë në Këshillin e Evropës, i cili nuk u arrit në vitin 2024.

“Ndoshta gjatë vitit 2025, Kosova do të përpiqet ta riaktivizojë atë përmes aleatëve të saj, edhe pse ata e kanë shfrytëzuar shumë kredinë me aleatët. Qëllimi është edhe NATO, por ka edhe problemin e mosnjohjes, sepse pranimi i Kosovës kërkon konsensus. Konsensusi nuk kërkohet për Këshillin e Evropës, mjafton një shumicë prej dy të tretash, por nuk ka. Gjithmonë ka synime që figurojnë gjatë gjithë këtyre viteve, si anëtarësimi në UNESCO dhe Interpol, por edhe këtu nuk ka ndryshuar asgjë në favor të Kosovës dhe nuk ka vullnet më të madh se sa ka pasur më parë që Kosova të pranohet”, vlerëson bashkëbiseduesi ynë.

Kur është fjala për kandidaturën për anëtarësim në BE që ka kërkuar Kosova, Gogiq thotë se BE-ja me gjasë nuk do ta vendos këtë çështje në agjendë gjatë vitit 2025, për të mos krijuar përçarje brenda BE-së, sepse dhënia e statusit kandidat kërkon konsensusin e të gjithë anëtarëve, dhe pesë prej tyre nuk e njohin Kosovën.

I pyetur nëse Prishtina pret që aleatët e saj të bëjnë presion ndaj Beogradit në mënyrë që të ndërmarrë disa hapa në drejtim të njohjes së Kosovës, Gogiq thotë se krizat që shpërthyen në Kosovë në vitet e kaluara ishin kryesisht të motivuara nga logjika që aleatët e Kosovës duhet të aktivizojnë dhe ta detyrojë Serbinë të njohë Kosovën dhe ta zgjidhë krizën në këtë mënyrë.

“Kjo është logjika bazë e krizave. Sa herë që ndodh diçka, Kurti gjithmonë thotë: 'Serbia le ta njohë Kosovën dhe gjithçka zgjidhet'. Dhe kjo dha fryte deri diku. Marrëveshja franko-gjermane, d.m.th., Bruksel-Ohër kishte për qëllim zgjidhjen e krizës ndërmjet Serbisë dhe Kosovës përmes njohjes de facto. Llogaritja që ekziston në Prishtinë është se me nënshkrimin e asaj marrëveshjeje, Spanja, Greqia, Sllovakia, Rumania dhe Qiproja do të merrnin një sinjal se Serbia po heq dorë nga Kosova, se ajo de facto e njeh Kosovën dhe atëherë ato vende nuk do të kishin arsye të mohojnë njohjen e Kosovës”, thekson Gogiq.