Vukadinoviq: Aleanca të mundshme afatshkurtra nga nevoja, por Turqia nuk do të jetë pjesë e BE

Igor Vukadinović
Burim: Kosovo Online

Pohimi i presidentit turk Tajip Erdogan se Bashkimi Evropian do të bëhej më i sigurt me këtë vend është një përpjekje për të qetësuar publikun pro-evropian dhe nuk duket si një opsion i mundshëm, por kjo është arsyeja pse "aleancat afatshkurtra nga nevoja" midis Ankarasë dhe Brukselit janë të mundshme, sipas historianit Igor Vukadinoviq.

"Pavarësisht deklaratave të Erdoganit, se anëtarësimi i plotë i Turqisë në BE nuk duket si një opsion i mundshëm për shkak të shumë pengesave objektive në rrugë. Por është e mundur që do të ketë një aleancë të përkohshme nga nevoja, në të cilën të dyja palët mund të arrijnë qëllimet afatshkurtra: për burokracinë e BE-së, është politika e jashtme kurse për regjimin në Turqi konsolidimi i brendshëm”, ka vlerësuar Vukadinoviq për Kosovo online.

Ai beson se njoftimet për anëtarësimin e Turqisë në BE janë pjesë e "llogaritjes gjeopolitike" të Erdoganit.

"Megjithëse deklaratat e Erdoganit për anëtarësimin e Turqisë në BE janë me shumë gjasa një funksion i politikës ditore dhe qetësimit të pjesës pro-evropiane të publikut turk, ato gjithashtu pasqyrojnë llogaritjet gjeopolitike për shkak të ndryshimeve tektonike që po ndodhin në botë. Lëvizjet e administratës Trump e kanë bërë kryesisht të pakuptimtë konceptin e mëparshëm të Bashkimit Evropian, si periferi e perandorisë amerikane, e cila ekzekuton me zell urdhrat nga Uashingtoni. Kjo shkaktoi krizë identiteti dhe turbulenca politike në vendet anëtare të kësaj aleance”, thekson Vukadinoviq.

Afrimi mes Ankarasë dhe Brukselit

Ai nuk e përjashton mundësinë e afrimit të Ankarasë dhe Brukselit dhe arsyet i sheh jo vetëm në problemet e brendshme të Turqisë, por edhe në vetë BE-në.

"Është e dukshme edhe kriza e regjimeve gjysmë autoritare dhe apostrofave si ai i Erdoganit në Turqi, të cilat janë nën presionin në rritje të demonstratave masive dhe të mosbindjes civile. Sot, ne kemi një situatë ku asnjë subjekt politik në tokën e Evropës dhe Amerikës së Veriut nuk është plotësisht në paqe. Prandaj, nuk mund të përjashtohet mundësia që në rishpërndarjen e aleancave politike të ketë një përafrim midis aleancave dhe aleancave politike në botë", sipas këtij historiani.

Turqia, si një fuqi rajonale me kapacitete të konsiderueshme njerëzore dhe ekonomike, padyshim që do të kontribuonte në forcimin e pozitës së Bashkimit Evropian në botë, por në të njëjtën kohë do të ndryshonte rrënjësisht identitetin dhe strukturën e brendshme të mëparshme. Kur bëhet fjalë për përfitimin eventual për Turqinë, është e vështirë të përcaktohet nëse akti do t'i sillte më shumë dëm apo përfitim. Anëtarësimi në BE mund të forcojë më tej pozicionet e Turqisë në Kaukaz dhe Lindjen e Mesme. Nga ana tjetër, harmonizimi me burokracinë dhe rregulloret evropiane përgjithësisht ndikoi negativisht në zhvillimin ekonomik të shteteve anëtare dhe vendeve në procesin e anëtarësimit në Bashkimin Evropian.

Faktorët ballkanikë

Kur bëhet fjalë për interesin e aktorëve politikë ballkanikë për anëtarësimin e Turqisë në BE, Vukadinović thotë se është e qartë se ajo është më e madhja në establishmentin politik shqiptar dhe boshnjak.

"Si aleatë tradicionalë të Turqisë, të cilët në dekadat e mëparshme ishin të mbrojtur të Brukselit dhe të shtetit të thellë amerikan, Edi Rama dhe politikanët boshnjakë tani janë të shqetësuar për pasigurinë në lidhje me politikën e jashtme të Trump. Megjithatë, ka një ndryshim domethënës. Ndërsa Rama është kryesisht i interesuar për mbështetjen e jashtme politike për ruajtjen e pushtetit personal në Shqipëri, elitat politike boshnjake shpresojnë se, me ndihmën e jashtme, do të arrijnë të arrijnë qëllimin e shfuqizimit të Republikës Srpska dhe marrjen e territorit të saj, dhe arrestimi i shpallur i presidentit të RS paraqet pikën më të rëndësishme në zbatimin e këtij operacioni”, përfundon Vukadinoviq.