Radojkoviq: BE nuk ka as "shkop" as "karrotë" kundër veprimeve të njëanshme të Prishtinës

Për shkak të krizës politike pas zgjedhjeve të shkurtit, lideri i Vetëvendosjes, Albin Kurti, në këtë moment, është shumë më i përshtatshëm për t’u “mburrur” para publikut vendas dhe për të bërë lëvizje të njëanshme në dëm të komunitetit serb, në vend që të respektojë kërkesat e bashkësisë ndërkombëtare, i vetëdijshëm se BE-ja nuk ka mekanizma, “as shkop as karotë” për ta penguar atë ta bëjë këtë, thekson historiani Stefan Radojkoviq për Kosovo online.

“Ai vlerëson se në nivelin politik të brendshëm, është më e rëndësishme që ai të tregojë qëndrueshmërinë e bindjeve të tij dhe ta mbajë këtë elektorat që ka, i cili është në rënie të qartë. Ka një trend në rënie, megjithëse jo të mjaftueshëm që ai të bëhet një faktor i parëndësishëm ose margjinal në skenën politike midis shqiptarëve të Kosovës”, tha Radojkoviq.

Duke komentuar mbylljen e vazhdueshme të institucioneve serbe në veri dhe dënimet që vijnë kryesisht nga ambasadat perëndimore, Radojkoviq thotë se kjo është pasojë e faktit se BE-ja nuk ka mekanizma për ta parandaluar atë.

“Për këtë arsye, presioni mbi ambasadat është rritur. Prandaj, nuk është më BE-ja ajo që krijon ose zbaton disa mekanizma sanksionesh kundër administratës së Prishtinës, por tani janë bisedime dypalëshe midis ambasadave dhe përfaqësuesve të administratës së Prishtinës. Mesazhi delikat është se BE-ja nuk ka kapacitet të mjaftueshëm për ta inkurajuar Kurtin të sillet më mirë, se nuk ka ‘karrotë’, por nuk ka as ‘shkop’”, specifikoi Radojkoviq.

Ai shpjegon se Prishtina është e bllokuar kur bëhet fjalë për anëtarësimin në Këshillin e Evropës dhe se mund të përballet me disa pasoja të tjera nga zbatimi i hapave të njëanshëm, por se kjo është e gjitha që BE-ja mund të bëjë.

“Në thelb, në Prishtinë, veçanërisht nga administrata e Kurtit, u vlerësua se është më e rëndësishme që ai të mbajë qëndrimet e tij politike, të tregohet i pakorruptueshëm, si dikush që 'vetëvendos' për kauzën shqiptare, dhe disa do të thoshin për kauzën e madhe shqiptare. Dhe ajo që po arrijmë indirekt është se komuniteti serb në Kosovë dhe Metohi do të vuajë më shumë sepse marrëveshja e Brukselit tani është absolutisht e vdekur dhe kjo është diçka që ai e premtoi ndër të tjera”, thekson Radojkoviq.

Ai specifikon se pasoja e një politike të tillë është moszbatimi i Marrëveshjes së Brukselit nga Prishtina.

Një ndëshkim i mundshëm për këtë do të ishte bllokimi i procesit të anëtarësimit në BE, por Radojković thekson se Unioni ka edhe një problem të "mungesës së karrotave", sepse është përcaktuar tashmë se zgjerimi përfundimtar në Ballkanin Perëndimor do të kufizohet në Malin e Zi ose në Shqipëri.

“Si për Beogradin ashtu edhe për Prishtinën është e qartë se mospërmbushja e Marrëveshjes së Brukselit nuk ka pasoja sepse nuk është planifikuar asnjë zgjerim. Po, ndoshta do të ndihet në pjesën që ka të bëjë me donacionet, disa investime direkte, ekzistencën e një anëtari të Këshillit të Evropës, por në thelb më duket se administrata e Kurtit e përdori këtë periudhë për ta zbrazur Asociacionin  e ardhshëm të Komunave me shumicë serbe nga çdo përmbajtje, në mënyrë që ndoshta të mos ketë serb në Kosovë dhe Metohi”, beson ky historian.

Prandaj, ai është i bindur se udhëheqësi i Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kurti, do të përpiqet të mbetet një “faktor i rëndësishëm”.

“Mendimet e tij janë afatshkurtra: të përpiqet të mbetet një faktor i rëndësishëm, të vonojë konstituimin e kuvendit dhe të tregojë palëkundje para elektoratit të tij. Dhe kjo tani pasqyron këtë krizë politike në administratën e Prishtinës”, thotë Radojkoviq.

Ai beson se pyetjet kryesore për Kurtin në këtë moment janë nëse ai mund të bjerë dakord të ketë mbështetjen e Vjosa Osmanit apo nëse do të ketë një qeveri kalimtare me të cilën Kosova do të hyjë në zgjedhjet lokale në vjeshtë dhe në zgjedhjen e një presidenti të ri në fillim të vitit të ardhshëm.

“Dhe kjo është arsyeja pse, në thelb, ai nuk do të dorëzohet. Ai duhet të jetë këmbëngulës ndaj jashtë, ndaj presioneve të jashtme, por duhet të jetë ekstrem edhe ndaj serbëve. Sepse duket se këto dy çështje janë të lidhura kur bëhet fjalë për administratën e Prishtinës. Sjellja e Prishtinës ndaj komunitetit serb është një nga kushtet që ajo të integrohet në organizatat ndërkombëtare”, sqaron Radojkoviq.