Vujinoviq: Kosova mbetet “zjarr që digjet”, eskalimi varet nga rrethanat gjeopolitike

Studiuesi i studimeve të sigurisë, Nikolla Vujinoviq, thotë për Kosovo online pas samitit në Uashington se Kosova mbetet një "zjarr që digjet", dhe se ky problem i sigurisë nuk është i madh “vetëm për shkak të sjelljes së Republikës së Serbisë”.

“Nëse Serbia do të sillej siç sillet e ashtuquajtura Qeveria e Kosovës e Albin Kurtit, do të kishte vërtet probleme të mëdha. Prandaj, ky mbetet problem, por eskalimi i tij varet nga çështje gjeostrategjike”, beson Vujinoviq dhe shton se forcimi i NATO-s në Ballkan synon edhe të dekurajojë një zhvillim të tillë të situatës.

Sipas tij, NATO e sheh bazën e saj në rajon. Ballkani Perëndimor është ende i rëndësishëm strategjik dhe rëndësia e tij strategjike do të rritet vetëm pasi Rusia i afrohet këtij rajoni.

“Ajo që është informacioni i fundit është se në margjinat e këtij samiti, Rumania, Bullgaria dhe Greqia nënshkruan disa marrëveshje për ndërtimin e rrugëve të ndryshme logjistike që do të sjellin trupat e SHBA-së dhe anëtarëve të tjerë të NATO-s në pellgun e Detit të Zi. Ne kemi një bazë në Shqipëri që po zhvillohet, kemi një bazë në Rumani që po zhvillohet, kemi forcimin e marinave të NATO-s në Detin e Zi. I vetmi armik mund të jetë Rusia”, shpjegon bashkëbiseduesi ynë.

Nga ana tjetër, ai thekson se “përkrahja për forcat që kanë qëndrim të kushtëzuar antiserb” po bëhet gjithnjë e më e fortë.

“Ata marrin inkurajim, nëse asgjë tjetër – përmes heshtjes. Ushtria po forcohet në Kosovë, Turqia po forcon ushtrinë boshnjake etj. Ne kemi hapa praktikë që na tregojnë se NATO e konsideron këtë si bastionin e saj. Prandaj, krahu i djathtë në një konflikt të mundshëm me Rusinë po forcohet. Dhe jo vetëm me Rusinë, por me Lindjen e Mesme, Iranin etj.”, thotë Vujinoviq.

Ai kujton se “Brezi dhe Rruga” kalon nëpër rajon, se Kina bleu portin e Pireut dhe se ka pretendime për ta bërë Serbinë një lloj fortese në këtë pjesë të botës.

“Më duket se konflikti mes Kinës dhe SHBA-së përmes NATO-s do të jetë gjithnjë e më intensiv dhe se do të rritet vetëm nëse Donald Tramp bëhet president”, tha ai.

Përmes Deklaratës së Samitit dhe ndihmës së re prej 40 miliardë eurosh për Ukrainën, shihet se është arritur një qëndrim i unifikuar, por shton se mesazhi në lidhje me rrugën e pakthyeshme të Ukrainës drejt NATO-s është një "murriz i paqes".

"Rusia thotë se parakushti i parë për paqen është që Ukraina të mos anëtarësohet në NATO. Prandaj, është një mesazh i qartë për Rusinë se nuk do të ketë paqe, dhe menjëherë pamë reagimin e Dmitri Medvedev nga Këshilli i Sigurisë Kombëtare të Rusisë i cili tha se kjo do të thotë se lufta përfundon në dy mënyra: ose nuk ka Ukrainë ose nuk ka NATO. Ose nuk ka as njërën e as tjetrën”, thotë Vujinoviq.

Nga ana tjetër, ka edhe deklarata individuale, para së gjithash kryeministri sllovak Fic i cili tha se nuk do ta mbështesin kurrë rrugën e Ukrainës drejt NATO-s, gjë që, vëren bashkëbiseduesi ynë, është paradoksale me atë që thuhej në deklaratë.

“Dhe ne kemi edhe sjelljen e Orbanit që erdhi në samitin e NATO-s për të shkuar në Florida për të parë Donald Tramp. Këto janë disa gjëra magjepsëse që flasin për unitet në organizatë. Nominalisht, mund të themi se ky unitet forcohet nga ai qëndrim i të gjithëve bashkë, por shohim që qëndrimet individuale janë shumë të ndryshme”, vlerëson ai.

Sipas tij, surpriza në samit ishte vënia në pah e Kinës, e cila, thotë ai, është hipokrite, "sepse nëse bota perëndimore po ndihmon Ukrainën, pse dikush tjetër nuk mund të ndihmojë Rusinë".

“Fakti është se në periudhën e kaluar kemi pasur vizita nga Blinkeni nga SHBA, Sholci nga Gjermania, madje edhe përfaqësues francezë që kanë shkuar në Kinë për të negociuar bashkëpunimin e ardhshëm. Dhe pastaj ju vini në një samit dhe thoni - "Ju jeni pengesa kryesore për paqen". Për mendimin tim, me këtë deklaratë, Kina shënohet si dikush që është fajtor që nuk ka paqe - gjë që është paradoksale dhe e pakuptimtë”, shpjegon Vujinoviq.

Samiti, shton ai, ishte gjithashtu "një përpjekje për të rigjallëruar Bajdenin", i cili, thotë ai, dështoi.

Mesazhi për anëtarësimin e Ukrainës në NATO është, nënvizon ai, "një gjethe fiku për Ukrainën, në mënyrë që Ukraina të mos heqë dorë nga lufta e saj me Rusinë", por as Moldavia dhe as disa vende të tjera nuk kanë marrë sinjale pozitive.

"Mendoj se çdo zgjerim i mëtejshëm nuk ishte prioritet i bisedimeve dhe nuk jam i sigurt, pasi NATO-ja, ashtu si BE-ja, është lodhur nga zgjerimi. Anëtarët e vjetër nuk janë shumë të lumtur që duhet të marrin disa vende të reja, sepse nuk e pranojnë Norvegjinë p.sh i cili është një vend i zhvilluar dhe i aftë, tashmë do të priste disa vende që kanë probleme, si Ukraina apo edhe Moldavia apo Gjeorgjia”, thekson Vujinoviq.

Ai arrin në përfundimin se Organizata e Traktatit të Atlantikut të Veriut po bëhet gjithnjë e më shumë një organizatë globale, dhe se Aukus - një aleancë në Indo-Paqësorin midis Australisë, Japonisë, SHBA-së dhe Britanisë së Madhe duhet të jetë një "prokurë e NATO-s".