Qindra sërbë të shpërngulur në kremtimin e festës së qytetit në Ferizaj

Në katedralen e perandorit të shenjtë Uroshit në Ferizaj sot është kremtuar festa e qytetit të Prerjes së kokës së Shenjt Jovan Pagëzorit e njëkohësisht u kremtua 90 vjetori i shenjtërimit të kishës. Liturgjinë e shenjtë me pëlqimin e priftërinjve të Arqipeshkvisë Rashko-Prizrenase, e shërbeu peshkopi Theodhosi.

I vendosur në qendër të Ferizajt qytet në të cilin sot nuk jetojnë sërbë, kasha e Perandorit të Shenjtë Urosh, ishte sot vendi ku u mblodhën qindra besimtarë, kryesisht banorë të Ferizajt.

Peshkopi Theodhos në predikimin e tij kujtoi jetën dhe vuajtjet e Shën Gjonit dhe u tha besimtarëve të pranishëm se “askush nuk është i uritur apo i etur në atë masë sa të heqë dorë nga të parët e tij, nga atdheu, nga Kosova dhe Metohia”.

“Si paraardhësit tanë që e ndërtuan këtë kishë dhe u lutën në të dhe e shenjtëruan me lutjen e tyre, që edhe ne si ata të jemi këmbëngulës, të durueshëm, që kurrë mos të largohemi, të mos dorëzohemi, mos na lër të jemi dritëshkurtër, harro të kaluarën tonë dhe shenjtorët tanë, le t'i imitojmë ata, nëse kanë krijuar, nëse kanë vuajtur dhe shpesh herë dhe kanë qenë të uritur dhe të etur dhe janë rrahur për të ruajtur besimin e tyre, vendet e shenjta, këtë tokë, nëse kanë duruar të gjitha ato, a duhet të bëjmë tani dicka që do t'ua prishë të gjitha nuk kemi të drejtë në të. Nëse e bëjmë atëherë ne jemi fajtorë dhe do të duhet të përgjigjemi një ditë kur të dalim para syve. Askush nuk është i uritur, askush është aq i etur sa duhet të heqin dorë nga të parët e tyre, nga atdheu ynë, nga gjyshërit tanë dhe nga Kosova e Metohia jonë, mos e bëjmë këtë”, tha Peshkopi Theodhosi.

Të zhvendosurit në qytetin e tyre erdhën të organizuar nga Sërbia qëndrore ku kishte shumë besimtarë edhe nga vendet sërbe përreth.

Dejan Kociq i cili jeton në Llapovë me emocione të veçanta është i lidhur me qytetin e lindjes në të cilin u pagëzua 42 vite më parë. Qyteti i lindjes thotë ai, nuk e njeh.

“Kur po vinim nga kjo autostradë e re, mezi i njihja disa pjesë të qytetit, sepse banoja 100 metra larg prej këtej në qendër. Në vendin ku kam jetuar, tani është Ajris pab dhe kam një ndjenjë trishtuese” tha Kociq.

Në vendlindjen e tij sot ka ardhur edhe Svetozar Vujoviq (88).

“Jam rritur në Ferizaj ndonëse jam nga një fshat i afërt, çdo ditë kam udhëtuar 16 km, kam mbaruar shkollën, kam shkuar në Opanci dhe kam luftuar. Sot shëtita pak, ka humbur bukurinë, gjithçka ka ndryshuar kështu që mezi po e njoh ndonëse vetë njoh çdo qoshe” tha Vujoviq.

Me lot në sy, Olivera Gjogo, e cila humbi të vëllanë në këtë qytet gjatë bombardimeve, na tregon se si nuk e njeh qytetin e saj.

"Unë dhe vëllai im kemi lindur këtu. Vëllanë e kam humbur më 31 maj, afër përfundimit të bombardimeve, gjashtë prej tyre vdiqën në Kaçanik. Kam qenë këtu në vitin 2013 kur kam transferuar eshtrat e tim vëllai. Më përzihen emocionet, nuk e njoh më qytetin tim. Ferizarët e hershëm miqtë e prindërve të mi më tregojnë se çfarë kishte” rrëfen Gjogo.

Në kremtimin e festës së qytetit ka marrë pjesë edhe ndihmësdrejtori i Zyrës për Kosovë e Metohi, Borisllav Tajiq i cili festën e qytetit e ka uruar në emër të drejtorit të Zyrës Petar Petkoviq.

Ai përkujtoi vuajtjet që kanë ndodhur në këtë komunë dhe theksoi se është e nevojshme të krijohen kushte për kthimin e të gjithë atyre që dëshirojnë të kthehen.

“Atëherë u shembën vendet e shenjta, për të përmendur Gornjen dhe Nerodimljen e Poshtme, pastaj Nekodimin, Talinocin, Sovtoviqin. Nevoja për krijimin e kushteve për kthim pas gjithë asaj kohe ka rezultuar në një numër të vogël të të kthyerve në këto zona. Pavarësisht përpjekjeve të mëdha që janë bërë, kushtet për kthim këtu nuk kanë lejuar që të jetë kthim i qëndrueshëm. Ne sot në territorin e komunës së Ferizajt, kemi numër të vogël të të kthyerve. Ajo çfarë është mesazhi i tubimit të sotëm dhe numri i madh i njerëzve që kanë ardhur, është se ne sigurisht duhet të vazhdojmë me të tilla përpjekje, që të bëjmë gjithçka që të gjithë ata që shprehin më tej dëshirën të kthehen dhe të jenë në shtëpitë e tyre, të gjithë atyre që dëshirojnë të vizitojnë varrezat e tyre të shkatërruara dhe objektet e shenjta, le t’u krijojmë kushtet për t’a bërë këtë”, tha Talliq.

Gjatë liturgjisë u shenjtërua edhe ikona në fron, dhuratë e Millenko Xheletoviqit prej Ferizajt i cili sot jeton në Beograd, ku është donator i madh i këtij tempulli.

"Duke restauruar kishën, në fakt po rigjenerojmë veten. Ai që mundet me duar dhe kush nuk mundet të japë zemrën, e kjo dhënie dhe kjo ardhje e njerëzve është shumë më e madhe se ajo dhënie me duart e tyre. Kjo për mua do të thotë mbështetje e fortë dhe ato fjalët e peshkopit Nikollai Vellimiroviq sot i pres që nga Shara jonë të rrjedhë ujë i pastër, të na shërojë plagët dhe të na lajë lotët, të na frymëzojë me frymëzim qiellor për të duruar. Ky është frymëzim i vërtetë, kaq shumë fëmijë në një qytet ku nuk ka sërbë veç at Trajkos, të cilit ndonjëherë nuk mund t'i pajtohemi, sepse përderisa dyert e kësaj kishe janë të hapura, janë të çelëta dhe dyert e çdo shtëpie të shkatërruar e të djegur prej të cilave jemi shpërngulur sepse kemi ku të vijmë të lutemi, diku të qajmë” theksoi Xheletoviq.

Në Ferizaj sot kumboi kënga dhe vallja sërbe falë anëtarëve të Ansamblit "Venac" nga Graçanica dhe KUD "Jovan Kojiq" nga Vërbovaci, të cilët përgatitën program të pasur artistiko-kulturor. Në qytetin ku dikur jetonin pothuajse 12,000 sërbë, vitet e fundit jeton vetëm familja gjashtë anëtarëshe e priftit Trajko Vllajkoviq.

Gjatë dhe pas konflikteve të luftës në vitin 1999, Kisha e Shën Uroshit ishte përdhosur, djegur dhe plaçkitur në disa raste.

Shtëpia e e Dioqezës dhe kisha ruhen përditë nga pjesëtarë të Policisë Kosovare ndërsa sot për shkak të ardhjes së besimtarëve është shtuar prezenca policore.