A do ta ndryshojë “presioni” i BE-së dhe SHBA-së në lidhje me shpronësimin në veri vendimin e autoriteteve të Kosovës?

Vlada Kosova
Burim: Gazeta Express

Përfaqësuesit e BE-së dhe SHBA-së prej muajsh kanë grindje me Qeverinë e Kosovës për shpronësimin e tokave në veri, për të cilin serbët vendas po kërkojnë ndihmë nga institucionet ndërkombëtare. BE, SHBA dhe OSBE bënë një sërë kundërshtimesh lidhur me konfiskimin e pronës nga serbët në Leposaviq dhe Zubin Potok. Edhe raportuesit e PE-së për Serbinë dhe Kosovën, Vladimir Bilçik dhe Viola von Cramon, kanë njoftuar me fjalët “që diçka e tillë është e papranueshme”, por deri tani pa efekt.

Qeveria e Kosovës së fundi ka hedhur poshtë të gjitha kundërshtimet e bashkësisë ndërkombëtare për shpronësimin e tokës në komunën e Leposaviqit dhe Zubin Potokut, dhe në një shkresë ka theksuar se më shumë se 138 hektarë tokë në veri janë konfiskuar në përputhje me ligji.

Raportuesi i Parlamentit Evropian për Serbinë, Vladimir Bilçik, tha për Kosovo online se ka dyshime serioze, thelbësore kur bëhet fjalë për shpronësimin e tokës në veri të Kosovës.

"Kjo është arsyeja pse të gjitha institucionet përkatëse ndërkombëtare i janë përkushtuar kësaj çështjeje. Ne po u themi të gjithëve në Ballkanin Perëndimor që të mbështeten në sundimin e ligjit nëse duan të përparojnë në integrimin evropian. Të gjitha ndryshimet në pronësi dhe shpronësim të tokës duhet të jenë në përputhje me shtetin e së drejtës. Kjo është pjesë e problemit dhe tregon se sa e vështirë është të shkosh në dialog. Vështirësitë dalin edhe nga qëndrimi i Prishtinës ndaj çështjeve të shumta, e kam përmendur tashmë BKS-në dhe kjo është vetëm një çështje më e hapur. Ajo që do të them gjithashtu është se për momentin, politikisht, shqetësimi dhe fokusi kryesor është te ngjarjet që kanë ndodhur në Banjskë. Ka ende shumë pyetje dhe probleme, por duhen dy për tango. Të gjitha palët duhet të japin atë që pritet prej tyre dhe kjo është një çështje që mbetet në tryezë si e hapur kur bëhet fjalë për sundimin e ligjit dhe përmbushjen e obligimeve nga Prishtina”, thotë Bilçik.

Kryeministrja e Serbisë, Ana Brnabiq, me rastin e kapjes së pronave nga serbët në veri të Kosovës, tregon shkallën e sundimit të ligjit në Kosovë nën Albin Kurtin.


“Mund të konfiskoni pronën private sipas dëshirës dhe të grumbulloni forca sigurie apo si t’i quani në veri të Kosovës, që është në kundërshtim me marrëveshjen e Brukselit. Por fakti që ju nuk keni të drejta në pronën personale, nuk keni siguri të pasurisë dhe jetës, tregon se si bëhet në të vërtetë jeta në Kosovë dhe Metohi. Ne do të vazhdojmë të flasim me BE-në për shpronësimin, sepse është mjaft e qartë se ata do të vazhdojnë me një praktikë të tillë edhe pse BE madje edhe Gjermania e kanë shpallur qartë se një gjë e tillë është e papranueshme në kontinentin evropian”, tha Brnabiq.

Politologu Igor Markoviq thotë për Kosovo online se nëse presioni i bashkësisë ndërkombëtare është më i fortë në periudhën e ardhshme, Prishtina mund të tërheqë vendimin për shpronësim.

“Nëse presioni i bashkësisë ndërkombëtare në një kontekst të gjerë është më i fortë në periudhën e ardhshme, besoj se Prishtina do të ndryshojë vendimin për shpronësim. Kam frikë se për momentin Brukseli dhe Uashingtoni nuk kanë mjaftueshëm, joformalisht, as ‘karrota’ e as ‘shkopinj’ që ta bindin Prishtinën që ta ndryshojë vendimin aktual”, thekson Markoviq.


Avokati Srgjan Mitroviq thotë për Kosovo online se bashkësia ndërkombëtare përfundimisht do të ketë sukses që ta detyrojë kryeministrin e Kosovës Albin Kurti të heqë dorë nga shpronësimi i tokës në veri të Kosovës.

Mitroviqi thekson se njerëzit në veri kanë treguar një qëndrim unik dhe vendosmëri të madhe kur është fjala për shpronësimin e imponuar nga Prishtina.

"Procedurën e shpronësimit e dënuan të gjithë. Është dënuar nga opinioni në Kosovë, nga populli serb, nga bashkësia ndërkombëtare, por ne ende shohim që regjimi i Kurtit vazhdon në të. Qeveria e Kosovës nuk e respekton bashkësinë ndërkombëtare, e cila sigurisht nuk mund të jetë kontribut për asnjë pajtim mes kombeve apo bashkëjetesë se “regjimi i Kurtit, nën petkun e shtetit ligjor, në fakt po kryen një terror institucional, nga ligji kryejnë gjithmonë diçka që bie ndesh ose në dëm të popullit serb”, tha ai.

Mitroviqi tregon se pronarët e tokës së shpronësuar janë lënë të luftojnë me mjete juridike, të cilat do t'i zbatojë ekipi juridik, së bashku me Komunën e Leposaviqit, e cila po ashtu ka të drejtë të përdor mjete juridike për të kundërshtuar vendimet e Qeverisë së Kosovës, sepse në rastin e shpronësimit bëhet fjalë për interes publik.

"Ai interes publik duhet të mbizotërojë mbi interesin privat. Interesi publik në fakt tregon se cili është përfitimi, mënyra se si arrihet ai përfitim dhe qëllimi i arritur me veprimin e shpronësimit. Këtu është e qartë se qëllimi është të ndërtohen disa baza, qofshin ato ushtarake apo policore. Së dyti, mënyra se si realizohet është nën petkun e Ligjit për Shpronësimin dhe gjoja interesin e Kosovës kundër kontrabandës dhe krimit. E gjithë kjo mund të ishte parandaluar nga një zgjerim i stacioneve ekzistuese të policisë. Kjo padyshim nuk është e mjaftueshme për ta. Thonë se do të jetë për nevojat e policisë kufitare, ndaj përse po bëhet shpronësimi i tokës në fshatrat që janë 30 kilometra larg vijës administrative? Qytetarët duhet të jenë të durueshëm, ndihmon edhe rezistenca demokratike, sepse tregon pakënaqësinë e tyre, po ashtu ka edhe mjete juridike të papërdorura që sigurisht do të përdoren në këtë rast”, ka përfunduar Mitroviq dhe shton:

“Bashkësia ndërkombëtare përfundimisht do të ketë sukses në ndryshimin e opinionit të Prishtinës, por se do të duhet kohë. Borel dhe të tjerët do ta bindin qeverinë e Kosovës që të bëjë më të mirën për të ruajtur paqen, por kjo duhet bërë ngadalë. Ndoshta nën një lloj presioni, si në rastin e deklaratës së presidentit francez Makron se liberalizimi i vizave do të rishikohet. Gjëra të tilla sigurisht që do të ndikojnë që Kurti ta ndryshojë pak politikën e tij”, beson bashkëbiseduesi ynë.

Raportuesi i PE për Kosovën Von Cramon deklaroi më 10 maj se miratimi i ligjit për shpronësimin është absolutisht i papranueshëm.

“Ne jemi të vetëdijshëm për këtë, është absolutisht e papranueshme, kur të shkoj në Kosovë do të shkoj edhe në veri të Kosovës dhe patjetër do të flas me qytetarët dhe do të mësoj më shumë për këtë dhe sigurisht do ta ballafaqoj qeverinë në Prishtinë me situatën në terren. Kjo është një nga detyrat e mia, shqetësimi im kryesor për momentin është stabiliteti në veri i cili është shumë, shumë i brishtë. Nuk është në interesin tonë që të shtohet më shumë benzinë ​​në proces. Faleminderit përsëri për pyetjen dhe ne do ta shqyrtojmë patjetër. I dërguari special i BE-së në terren me siguri do ta përfshijë atë në axhendën e tij dhe ne patjetër do t'i kushtojmë vëmendje”, tha Viola Von Cramon.