Igrutinoviq: Do të ishte befasuese që BE të rishkruante draft-statutin e BKS-së para vendimit të Gjykatës Kushtetuese

Bashkëpunëtori shkencor në Institutin për Studime Evropiane në Beograd, Millan Igrutinoviq, thotë se qëndrimi i presidentes së Kosovës, Vjosa Osmani, se draft-statuti evropian i BKS-së nuk është në përputhje me Kushtetutën e Kosovës, ka njëfarë peshe në Bruksel. Megjithatë, ai shprehet i befasuar nga ideja që përfaqësuesit e Bashkimit Evropian të kthehen dhe ta rishkruajnë atë përpara se të përfundojë procesi formal në Prishtinë dhe para një vendimi eventual negativ të Gjykatës Kushtetuese.

"Është diplomaci e keqe që t’i lejoni një mesazhi të vetëm të kushtëzojë debatin tuaj të brendshëm dhe që për një deklaratë të presidentes të ktheheni në tavolinën e vizatimit dhe të shkruani diçka nga e para. Duke marrë parasysh edhe regjimin e sanksioneve që BE po zbaton ndaj Prishtinës, si dhe faktin që vendet e BE-së e bllokuan përpjekjen e Kosovës për anëtarësim në Këshillin e Evropës vitin e kaluar, si dhe mirëkuptimin e tyre se nuk duhet të jenë shumë të lëshueshëm ndaj Prishtinës dhe të mos shpërblejnë kundërshtimin dhe rebelimin ndaj gjithçkaje, do të isha shumë i befasuar nëse ata e bëjnë këtë para përfundimit të procesit formal në Kosovë dhe para ndonjë vendimi eventual negativ të Gjykatës Kushtetuese për këtë çështje", thotë Igrutinoviq për Kosovo online.

Ai thekson se qëndrimi i shprehur nga Osmani lidhur me draft-statutin evropian të BKS-së, pas takimit me përfaqësuesin e BE-së për dialogun, Peter Sorensen, ka tre nivele efektesh.

Së pari, thotë ai, është një efekt afatgjatë, i cili reflekton rezistencën e gjerë të komunitetit politik në Kosovë, si dhe të aktorëve të ndryshëm politikë, pavarësisht nëse janë në pushtet apo jo, ndaj konceptit të BKS-së në përgjithësi, por duket edhe ndaj versionit që BE-ja po përpiqet të imponojë.

"Ky është një mesazh i vendosur për BE-në, i artikuluar përmes presidentes, që nënkupton 'ne nuk e duam këtë dhe mos ejani me të'. Së dyti, sipas tij, ky qëndrim ka efekt afatshkurtër, sidomos në kontekstin e formimit të qeverisë së re. Ky është një mënyrë për të 'pastruar fushën' nga ndikimi i BE-së në këtë moment, por edhe nga tema e BKS-së, e cila mund të mos i përshtatet asnjërit prej aktorëve politikë në këtë fazë. Kështu, ata do të kenë më shumë liri për t’u marrë me formimin e qeverisë së re dhe për të siguruar që për disa muaj kjo temë të mos jetë domosdoshmërisht prioritet në politikën e Kosovës", thotë bashkëbiseduesi ynë.

Niveli i tretë, thekson ai, është qëndrimi personal i Vjosa Osmanit, e cila me këtë pozicionohet si “mbrojtëse e interesave të Kosovës dhe gjallëron ata shpirtra që thonë se në një farë mënyre nuk ka asgjë nga BKS ose se nëse ka, nuk do të jetë e rëndësishme”.

Kritikat e Osmanit, shton ai, do të kenë njëfarë pranueshmërie në Bruksel, ku përfshihen kalkulimet me atë që është thënë tashmë në Beograd dhe Prishtinë dhe agjenda e caktuar para disa vitesh, si dhe presion ndaj Albin Kurtit se Kosova duhet ta miratojë atë draft. 

“Tani varet nga aftësia diplomatike dhe pritshmëritë e tyre në njërën anë dhe nga ana tjetër pozicionimi i Serbisë dhe sinjalet e dërguara nga Beogradi. Nëse Beogradi thotë me vendosmëri se nuk do të ketë bisedime reale dhe serioze nëse nuk mund të bëhet me Kosovën, kjo është një gjë, dhe nëse ndihet se ka një atmosferë pak më lejuese në Beograd dhe se ka gatishmëri për të folur për tema të tjera, çfarëdo që të ndodhë me BKS-në, atëherë ndoshta kjo do t'u japë atyre një sinjal dhe ata do të merren me atë propozim që publiku në thelb as nuk e ka parë", përfundon Igrutinoviq.