Ogar: Kam frikë për sigurinë e serbëve në Kosovë, me blerjen e “Rafalëve” Serbia forcon sovranitetin e saj

Žak Ogar
Burim: Kosovo Online

Komandanti i njësive speciale franceze në kuadër të misionit të KFOR-it në vitin 1999, koloneli në pension Zhak Ogar thotë në një intervistë për Kosovo online se është i shqetësuar për fatin e serbëve në Kosovë, sepse qëllimi i lëvizjeve të njëanshme të pushtetarëve në Prishtinë është që t'i detyrojnë ata të largohen. Njëkohësisht, ai vlerëson se Serbia me blerjen e “Rafalëve” franceze ka treguar se është në rrugën evropiane dhe me një dëshirë të qartë për të ruajtur jo vetëm identitetin, por edhe sovranitetin e saj.

Si e komentoni të gjithë serinë e lëvizjeve të njëanshme të Prishtinës në veri të Kosovës?

Mendoj se ky është një provokim i ri i asaj që unë e konsideroj pushtet jolegjitim të Prishtinës. Është fjala për krijimin e kushteve psikologjike për të dominuar gjithë atë territor, pjesën veriore të lumit Ibër, dhe për të nxituar serbët që të largohen. Për të frikësuar serbët që të largohen. Mendoj se ky është qëllimi i duhur.

Një nga kërkesat është hapja e urës mbi Ibër mes Mitrovicës Jugore dhe Veriore?

E dini, është e qartë se ata duan të kapin dhe vënë nën kontroll pjesën veriore të krahinës, dhe po e përsëris, të nxitojnë serbët të largohen, të lëvizin drejt Serbisë qendrore.

A keni frikë për sigurinë e serbëve?

Po, sigurisht që duhet të kemi frikë për sigurinë e serbëve në Kosovë. Ne dimë për të gjitha tragjeditë që kanë ndodhur që nga viti 1999, si viti 2004. Por kjo ndodh edhe sot. Kohët e fundit, vitin e kaluar, u tregua se në qeverisjen e Prishtinës nuk ka asgjë demokratike. Është në thelb totalitarizmi, një forcë që nuk i pranon dallimet, qofshin serbë, romë, goranë... Nuk i pranojnë.

Pikërisht forcat speciale franceze nën komandën tuaj luajtën një rol kyç në vitin 1999 në përpjekjen e shqiptarëve për të pushtuar pjesën veriore nëpërmjet urës kryesore mbi Ibër. Çfarë kujtoni nga ajo periudhë?

Ne ishim ushtarët e parë francezë në Mitrovicë, që ishte në fund të qershorit. Kemi gjetur një situatë shumë të ndjeshme, ka pasur shumë rrëmujë pasi NATO-ja bombardoi Serbinë dhe Kosovën. Atëherë duhej të gjenim një zgjidhje konkrete për të ndarë serbët nga shqiptarët dhe shqiptarët nga serbët. Dhe nuk kisha ndonjë super ide, ishte realizëm pragmatik, për të përdorur lumin Ibër si vijë demarkacioni ndërmjet pjesës veriore të Mitrovicës, e cila banohej kryesisht nga serbët, dhe pjesës jugore të qytetit, e cila ishte kryesisht e pushtuar nga shqiptarët. Pra, ishte një zgjidhje shumë e zgjuar, por edhe një zgjidhje shumë e thjeshtë, pragmatike për atë kohë. Sot është ndryshe sepse NATO dhe BE mbështetën Prishtinën, qeverinë shqiptare. Ajo tani dëshiron të përfitojë nga një pozicion i tillë dhe dëshiron, po e përsëris, që serbët t'i zhvendosë nga veriu, jo vetëm nga Mitrovica, por edhe nga i gjithë territori në veri të lumit Ibër.

Si e shihni të ardhmen e Kosovës?

E ardhmja e Kosovës natyrisht është e lidhur me të ardhmen e Ballkanit dhe Evropës. Paqe apo luftë, sot nuk e dimë. Por situata në Kosovë mund të ndryshojë që nga viti 1999. E vetmja zgjidhje për paqen e garantuar në dhe rreth kësaj krahine është kthimi në Rezolutën 1244 të Këshillit të Sigurimit të OKB-së. Është ende në fuqi, por nuk respektohet. Prandaj, nëse balanca e fuqisë mes SHBA-së dhe Rusisë bëhet më e barabartë, kjo mund të ndryshojë situatën për Serbinë dhe Kosovën. Por është evidente se sikur Rusia, siç është sot, të ishte e tillë në vitin 1999, Kosova nuk do të largohej kurrë. Do të kishte qenë një situatë krejtësisht tjetër, por Rusia nuk ishte në gjendje ta ndalonte procesin atëherë. Tani është ndryshe. Mendoj se po shfaqet një botë e të barabartëve. Kjo është sigurisht e vështirë, është shkaku i konflikteve siç e shohim në Ukrainë dhe Gaza. Në fakt është i njëjti problem.

Serbia tani po blen “Rafalëve” franceze. Si e vlerësoni këtë lëvizje të autoriteteve në Beograd?

Për Forcat Ajrore Serbe, mendoj se posedimi i këtyre avionëve është një investim i mirë. Janë avionë shumë të mirë. Ajo që duhet theksuar është se avionët gjermanë nuk u përzgjodhën sepse preferojnë luftëtarët amerikanë si F-35. Kjo do të thotë se mbrojtja dhe siguria evropiane nuk është një çështje e asaj që po ndodh sot, por është shumë më e ndërlikuar se kaq. Shpresoj se të gjitha vendimet tona do të mbrojnë sovranitetin tonë, çdo vend në Evropë, tuajin dhe timin. Është shumë e rëndësishme të mbrojmë identitetin tonë, sovranitetin tonë dhe të mos jemi nën ndikimin e SHBA-së apo NATO-s. Kjo është këshilla ime personale.